Wyniki dla: tłuszcze zwierzęce

Woski zaczęto stosować w stomatologii na początku XVIII wieku, początkowo używano wosku pszczelego w celu pobrania wycisków, następnie technologia zaczęła się rozwijać w kierunku uzyskania różnych rodzajów mas woskowych dostosowanych do konkretnych celów. Woski wykazują dość znaczną rozszerzalność cieplną oraz sprężystość, co nie zawsze jest korzystne.

Woski charakteryzują się występowaniem okresu przejściowego pomiędzy stanem stałym a ciekłym, w stanie tym są bardzo plastyczne i pozwalają się formować. W okresie przejściowym można wyróżnić trzy fazy:
1.    zmniejszenie twardości i łamliwości, wosk staje się plastyczny, wygina się i pozwala właściwie formować,
2.    wosk zmienia kolor, zmniejsza się jego plastyczność
3.    wosk zaczyna się topić.
Woski, które używane są  do modelowania koron zębów lub płyt protez mają dość szeroką rozpiętość okresu plastyczności, natomiast woski przeznaczone do napraw uzupełnień protetycznych bardzo szybko przechodzą ze stanu stałego w ciekły. Drugą cecha wosku jest jego sprężystość, cecha ta nie jest korzystna z punktu widzenia pracy laboratoryjnej, ponieważ powoduje zniekształcenia odlewów wykonanych z metali. Zjawisko sprężystości towarzyszy rozszerzalności cieplnej wosku przy zmianie temperatury, natomiast w warunkach stałej temperatury pozostaje utajona. Z chemicznego punktu widzenia woski laboratoryjne są estrami wyższych kwasów tłuszczowych i jednowodorotlenowych alkoholi lub sterydów – w zależności od rodzaju wosku. Woski wykazują odporność na działanie wielu czynników chemicznych oraz mikroorganizmów. Materiały używane w laboratoriach protetycznych stanowią mieszaniny wosków oraz substancji dopełniających, które wpływają na ich konsystencję i barwę. W zależności od procentowej zawartości poszczególnych substancji masy woskowe mogą mieć różną plastyczność, twardość, rozszerzalność cieplną, temperaturę topnienia i zestalenia oraz lepkość. Materiały, które znajdują się w składzie wosków laboratoryjnych używanych w stomatologii można podzielić ze względu na pochodzenie na poszczególne grupy:

Ponadto stosowane są materiały dopełniające, takie jak barwniki, terpentyna i talk.

Parafina
Parafina stanowi mieszaninę wyższych węglowodorów nasyconych, które zawierają w swoim szkielecie ponad 20 atomów węgla. Parafina otrzymywana jest w wyniku destylacji frakcjonowanej ropy naftowej. Olej parafinowy zostaje uzyskany z frakcji olejów ciężkich w wyniku procesu wymrażania – tworzy kryształy. Parafinę uzyskuje się także z ozokerytu. Parafina jest ciałem stałym, bezbarwnym, tłustym w dotyku, nie posiada zapachu ani smaku. Ciężar właściwy parafiny wynosi 0,9, ulega ona topnieniu w temperaturze 40-70?C – temperatura topnienia zależna jest od składu węglowodorów, im więcej węglowodorów o długich łańcuchach, tym jest ona wyższa. Parafina nie rozpuszcza się w wodzie i etanolu, natomiast jest rozpuszczalna w substancjach organicznych – benzynie, eterze, dwusiarczku węgla, czy terpentynie.Nie jest aktywna chemiczne.

Stearyna
Stearyna zawiera w swym składzie kwas stearynowy oraz palmitynowy. W celu uzyskania stearyny zmydla się tłuszcze zwierzęce, na ich powierzchni zbierają się kwasy tłuszczowe. Kwasy te poddawane są następnie destylacji w warunkach niskiego ciśnienia.
Stearyna topi się w temperaturze 62?C. Stearyna przypomina swoimi właściwościami parafinę, jest jednak bardziej krucha, po przełamaniu można zaobserwować struktury przypominające kryształy na brzegach. Stearyna jest rozpuszczalna w eterze i alkoholu etylowym.

Ozokeryt
Ozokeryt nazywany inaczej woskiem ziemnym pozyskiwany jest z kopalin, jest tworem bitumicznym. Wosk ziemny to mieszanina węglowodorów o długich łańcuchach, szacuje się, że zawiera on około 50% parafiny. Ozokeryt gotowany jest w wodzie, a następnie rafinowany kwasem siarkowym i odbarwiany – powstaje cerezyna, której używa się zamiast wosku pszczelego, czy parafiny. Cerezyna topi się w temperaturze pomiędzy 60 a 80?C.

Olbrot
Olbrot nazywany inaczej spermacetem jest pozyskiwany z głowy kaszalota, szacuje się, że z jednego zwierzęcia można uzyskać od 2 do 5 ton surowca. Chemicznie jest to ester alkoholu cetylowego i kwasu palmitynianowego – palmityniancetylu.Jest to substancja o gamie barw od białej do lekko żółtawej, w wysokich temperaturach występuje w postaci płynnej, natomiast w niższych krystalizuje do postaci stałej. Temperatura krzepnięcia wynosi ok 40-45?C, w zależności od składu mieszaniny. Gęstość wosku olbrotowego jest wyższa w stanie stałym niż ciekłym. Spermacet nie rozpuszcza się w wodzie, słabo rozpuszcza się w zimnym alkoholu, jest bardzo dobrze rozpuszczalny w eterze, chloroformie, dwusiarczku węgla i wrzącym alkoholu.

Wosk pszczeli
Wosk pszczeli uzyskuje się z plastrów pszczelich. Każdy plaster powstaje z wydzieliny gruczołów pszczół. W procesie produkcyjnym z plastrów najpierw odłączany jest miód poprzez wirowanie, pozostała część plastrów jest topiona w kąpieli wodnej. Uzyskany wosk ma barwę żółtą, można go dobarwiać działając na niego światłem słonecznym lub substancjami chemicznymi, takimi jak nadtlenek wodoru, chlorek potasu, chlorek wapnia. Naturalny wosk pszczeli ma zapach miodu.Wosk pszczeli wchodzi w skład wszystkich wosków stosowanych w stomatologii.
Chemicznie jest to mieszanina kwasu cerotynowego oraz kwasów tłuszczowych o liczbie węgla 24, 26 i 28 w cząsteczce z palmitynianemmirycylu.
Ciężar właściwy wosku pszczelego wynosi 0,96, temperatura topnienia zawiera się w granicach 63-66?C. Charakterystyczna dla niego jest ziarnista struktura. Wosk pszczeli odznacza się dobra rozpuszczalnością w benzynie, chloroformie, estrach organicznych i alkoholach.

Więcej

Ksenoprzeszczep, nazywany inaczej ksenograftem jest to transplantacja tkanki przedstawiciela jednego gatunku do tkanek osobnika innego gatunku, np. przeniesienie tkanki bydlęcej do organizmu człowieka. Przeszczepy międzygatunkowe znalazły zastosowanie w wielu gałęziach medycyny, stosowane są głównie w medycynie naprawczej.

Przeszczepy w stomatologii

Ksenoprzeszczepy stanowią potencjalna formę leczenia schyłkowej niewydolności organów, zwłaszcza w krajach wysokorozwiniętych, gdzie występuje wiele chorób cywilizacyjnych w stopniu zaawansowanym, chociaż ich stosowanie wzbudza wiele kontrowersji medycznych, prawnych czy etycznych. Wartą uwagi kwestią jest starzenie się większości tkanek zwierzęcych w innym czasie, niż tkanek ludzkich, a także możliwość przeniesienia chorób odzwierzęcych poprzez ksenoprzeszczep na człowieka. Początkowo za potencjalnego dawcę tkanek do przeszczepu dla człowieka obrano szympansa – sugerowano się dużym pokrewieństwem oraz podobnymi rozmiarami narządów, jednak zrezygnowano z tego gatunku, gdyż jest on poważnie zagrożony wyginięciem. Następnie jako gatunek naczelnych dalej spokrewniony zaczęto eksperymentować z pawianami – ksenoprzeszczepy od zwierząt naczelnych zostały jednak wyparte przez dawców innych gatunków, takich jak świnie i bydło, ze względu na zmniejszone ryzyko transmisji chorób odzwierzęcych. Obecnie głównym dawcą do przeszczepów międzygatunkowych jest świnia, stosuje się także komórki bydlęce. Choroby takie nazywane są ksenozoonazami (gr. xenos –obcy, zoon-zwierzę), jeśli chodzi o choroby odzwierzęce to schorzeniami, którego lekarze i pacjenci obawiają się najbardziej jest encefalopatia gąbczasta bydła (BSE), potocznie nazywana chorobą wściekłych krów oraz endogenne schorzenia retrowirusowe u świń. Większość przeszczepów ksenogenicznych służy odbudowie ubytków kostnych oraz innych tkanek łącznych. W stomatologii przeszczepy międzygatunkowe stosowane są głównie w implantologii oraz periodontologii, do regeneracji recesji dziąseł. Obszar szczękowo-twarzowy posiada wiele właściwości, dzięki którym jest przedmiotem zainteresowania inżynierii tkankowej, należą do nich łatwość wglądu, a więc i kontroli tkanek przed i po przeszczepie, dobry dostęp, zwłaszcza jeśli chodzi o samą jamę ustną, a także wymierne efekty leczenia, nawet małych defektów w porównaniu do innych części ciała. Technika sterowanej regeneracji tkanek (GTR ang. guided tissue regeneration) dla tkanek przyzębia oraz sterowanej regeneracji kości (GBR ang. guided bone regeneration) do terapii zmian wyrostków zębodołowych są stosowane w stomatologii od lat 80′ ubiegłego stulecia, natomiast przeszczepy kości wołowych miały miejsce już w pierwszej połowie XX wieku w leczeniu wad międzykostnych.

Odbiałczony ksenoprzeszczep kości wołowej, w skrócie DBB (Deproteinized Bovine Bone) posiada podobny do ludzkiej kości skład chemiczny oraz ułożenie przestrzenne i ze względu na te właściowości jest używany do wspomagania rozwoju nowej tkanki kostnej w bezpośrednim kontakcie z przeszczepem.   Transplanty DBB są szeroko stosowane w różnych zabiegach stomatologicznych, jednakże ich dodatkowo pozytywny wpływ z użycia wraz z implantami zębów lub razem z GTR w leczeniu ubytków spowodowanych chorobami przyzębia nie jest jednoznacznie potwierdzony naukowo i do tek pory pozostaje kwestią sporną. Sugeruje się, aby DBB był stosowany raczej jako kościozgodny materiał wypełniający dla zapewnienia utrzymania przestrzeni niż jako substancja pobudzająca rozwój kości. Wynik terapii DBB jest według źródeł naukowych wysoce zależny od układu i rozmiaru leczonej wady.Ksenoprzeszczep DBB daje zmniejszoną odpowiedź immnologiczną w stosunku do przeszczepów, które nie są pozbawione białka, ponieważ nie zawiera substancji organicznych, które są najczęściej niezgodne tkankowo, ze względu na to, przeszczepy DBB są rzadziej odrzucane przez pacjentów. Obróbka kości wołowej prowadzona jest w sposób, który gwarantuje także usunięcie obecnych ewentualnie prionów, które potencjalnie mogłyby wywołać chorobę Cretzfelda-Jacoba.

Więcej